Jump to content

Mongozi i hollë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Mongozi i hollë
Nga parku i Serengetit
Statusi i ruajtjes
Klasifikimi shkencor e
Unrecognized taxon (fix): Galerella
Lloji:
Emri binomial
Galerella sanguinea
Rüppell, 1836
Gama e mongozit të hollë

Mongozi i hollë ose mangusta e hollë ( Galerella sanguinea ), i njohur gjithashtu si mangusta kurrizi ose të mangusta bishtzi , është një specie manguste shumë e zakonshme e Afrikës sub-Sahariane .

Gama dhe habitati

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Mangusta e hollë, ka deri në pesëdhjetë nënspecie , gjenden në të gjithë Afrikën Sub-Sahariane, me mongozën e zezë të Angolës dhe Namibis ndonjëherë konsiderohet një specie e veçantë. Ato janë të adaptueshme dhe mund të jetojnë pothuajse kudo në këtë gamë të gjerë, por janë më të zakonshmet në rrafshët e savanës dhe gjysmësjellës. Ato janë shumë më të rralla në zona me pyje të dendura dhe shkretëtira .

Siç sugjeron emri, mongozi i hollë ka një trup të hollë prej 27.5–40 cm (10,8–15,7,7 in) dhe një bisht të gjatë 23–33 cm (9–13 in). Meshkujt peshojnë 640–715 g (22,6–25,2 oz), ndërsa femrat më të vogla peshojnë 460–575 g (16,2–20,3 oz).

Ngjyra e leshit të tyre ndryshon gjerësisht midis specieve, nga një ngjyrë kafe e kuqërremtë e errët deri në një ngjyrë të kuqe portokalli, gri, apo edhe të verdhë, por këto mongozë mund të dallohen nga mongozët e tjera për shkak të majës së theksuar të zezë ose të kuqe në bishtin e tyre. Ata gjithashtu kanë lesh më të butë se anëtarët e tjerë afrikanë të familjes së tyre.

Mongozi i hollë në përgjithësi jeton ose vetëm ose në çifte. Kryesisht është kafshë dite , megjithëse ndonjëherë është aktive në netët e ngrohta dhe me hënë. Nuk është territoriale, por megjithatë ruan nivele të qëndrueshme shtëpiake që shpesh ndahen me anëtarët e specieve të lidhura. Në të vërtetë, mangozi i hollë dhe këto specie të tjera madje mund të mohojnë së bashku, pasi shumica e të afërmve të tyre janë kafshë natë. Dhjetëra mund të gjenden kudo që janë strehuar nga elementët: në çarje midis shkëmbinjve, në shkrimet e uritur dhe të ngjashme.

Mongozi i hollë në kopshtin zoologjik të Pragës , Republika Çeke

Gama e një mashkulli përfshijë gamën e disa femrave, dhe shenjat e aromës e informojnë atë kur femra është në nxehtësi . Periudha e gestacionit besohet të jetë 60 deri në 70 ditë, dhe shumica e shtatëzënive rezultojnë në një deri në tre (zakonisht dy) të rinj. Mashkulli nuk ndihmon për t'u kujdesur për ta. Në mënyrë të pazakontë, për një specie të vetmuar, në Kalahari meshkujt janë filopatikë ndërsa femrat shpërndahen. Kjo mendohet të jetë për shkak të përfitimeve të bashkëpunimit farefis nga meshkujt në mbrojtje të femrave.

Mangusta e hollë është kryesisht mishngrënëse , megjithëse është një omnivore oportuniste . Insektet përbëjnë pjesën më të madhe të dietës së tij, por hardhucat, brejtësit, gjarpërinjtë, zogjtë, amfibët dhe frutat e rastit hahen kur të jenë në dispozicion.Hanë gjithashtu karota dhe vezë. Ndërsa përshtatet me imazhin e popullarizuar të mongozave, mongozi i hollë është e aftë të vrasë dhe më pas të hajë gjarpërinj helmues, por gjarpërinjtë e tillë nuk përbëjnë një pjesë të konsiderueshme të dietës së saj.

Mangusta e hollë janë më të aftë në ngjitjen e pemëve sesa mongozët e tjerë, shpesh duke gjuajtur zogj atje.

Mangusta e hollë ka qenë në shënjestër të përpjekjeve të shfarosjes në të kaluarën, për shkak të potencialit të saj për të qenë një vektor tërbimi dhe fakti që ndonjëherë vret shpendët shtëpiak. Këto përpjekje nuk kanë qenë të suksesshme, megjithëse disa nëspecie mund të kërcënohen.

Në përgjithësi, mangusta e hollë nuk ka asnjë rrezik të menjëhershëm të zhdukjes, dhe Lista e Kuqe e IUCN e vlerësoi atë si shqetësimin më të vogël .

  1. ^ Hoffmann, M. (2008). "Herpestes sanguineus". IUCN Red List of Threatened Species. 2008. Marrë më 24 korrik 2014. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Database entry includes a brief justification of why this species is of least concern